Proteza szkieletowa to jedno z rozwiązań protetycznych, po które sięga się w przypadku braków zębowych. Dzięki niej możliwe jest odtworzenie estetyki i funkcjonalności uzębienia. W artykule odpowiadamy między innymi na pytanie, kiedy warto zastosować ten rodzaj protezy.
Proteza szkieletowa – co to takiego?
Proteza szkieletowa to rodzaj ruchomego uzupełnienia protetycznego, które stosuje się w przypadku braków zębowych. Składa się ona z metalowego szkieletu wykonanego najczęściej ze stopu chromowo-kobaltowego oraz z elementów imitujących dziąsła i zęby. Najczęściej wykonuje się je z tworzywa akrylowego. Proteza szkieletowa jest osadzana na zębach filarowych za pomocą klamer, zatrzasków lub precyzyjnych elementów teleskopowych. Dzięki temu stabilnie utrzymuje się w jamie ustnej.
W odróżnieniu od protez akrylowych szkieletowe są lżejsze i zajmują mniej miejsca w jamie ustnej. Dzięki temu pacjent szybciej się do nich przyzwyczaja i łatwiej adaptuje. Metalowy szkielet zapewnia również większą wytrzymałość i trwałość uzupełnienia w porównaniu do protez wykonanych w całości z akrylu.
Górne i dolne protezy szkieletowe
Warto zaznaczyć, że w przypadku protez szkieletowych występują dwa ich rodzaje – górna oraz dolna. Nie różnią się sposobem wykonania ani wykorzystanymi materiałami, ale wyglądem:
- proteza szkieletowa górna jest bardziej masywna, ponieważ ich budowa uwzględnia niewielki fragment podniebienia – nie obejmuje jednak całości, jak w przypadku protez akrylowych;
- protezy szkieletowe dolne mają łuk podjęzykowy, który zapewnia stabilne osadzenie, a jednocześnie nie zaburza funkcji mówienia czy żucia.
Zalety stosowania protez szkieletowych
Protezy szkieletowe mają wiele zalet, które sprawiają, że są chętnie wybierane przez pacjentów. Przede wszystkim bardzo dobrze odtwarzają one estetykę i funkcjonalność braków zębowych. Dzięki niewielkim rozmiarom są wygodne w użytkowaniu i nie zaburzają mowy ani odczuć smakowych. Kolejnym atutem protez szkieletowych jest łatwość utrzymania higieny. Elementy metalowe można dokładnie oczyścić, co zmniejsza ryzyko rozwoju próchnicy i chorób przyzębia. Ponadto protezy szkieletowe równomiernie rozkładają siły żucia, co zapobiega przeciążeniom zębów filarowych i kości wyrostka zębodołowego.
Wady protez szkieletowych
Pomimo wielu zalet, protezy szkieletowe mają również pewne wady. Przede wszystkim ich wykonanie wymaga dużych umiejętności i precyzji ze strony technika dentystycznego. Przekłada się to na wyższy koszt w porównaniu do protez akrylowych. Ponadto protezy szkieletowe wymagają regularnych wizyt kontrolnych, podczas których sprawdza się ich dopasowanie i stan zębów filarowych. Konieczne może być również okresowe podścielenie protezy. Niektórzy pacjenci mogą odczuwać dyskomfort związany z obecnością elementów metalowych, szczególnie widocznych przy szerokim uśmiechu.
Wskazania do zastosowania protezy szkieletowej
Protezy szkieletowe stosuje się w przypadku rozległych braków zębowych, gdy niemożliwe jest wykonanie mostu protetycznego lub implantu. Najczęściej są to braki skrzydłowe oraz braki międzyzębowe. Protezy szkieletowe sprawdzają się również jako uzupełnienie pojedynczych zębów w odcinku przednim.
Ważnym wskazaniem do zastosowania protez szkieletowych niemożność przeprowadzenia leczenia implantologicznego. Mogą to być między innymi choroby ogólnoustrojowe, osteoporoza, przyjmowanie leków zmniejszających gęstość kości czy uzależnienie od tytoniu. W takich przypadkach protezy szkieletowe stanowią dobrą alternatywę.
Przeciwwskazania do protez szkieletowych
Istnieją również sytuacje, gdy zastosowanie protez szkieletowych jest niewskazane lub niemożliwe. Należą do nich między innymi:
- duże ubytki kości wyrostka zębodołowego;
- znaczne wady zgryzu;
choroby przyzębia; - alergie na metale użyte do wykonania szkieletu.
Przeciwwskazaniem jest także brak odpowiedniej liczby i jakości zębów filarowych. W przypadku stwierdzenia przeciwwskazań do protez szkieletowych lekarz dentysta może zaproponować inne rozwiązania protetyczne, takie jak protezy akrylowe. Wybór odpowiedniej metody zależy od indywidualnej sytuacji klinicznej i preferencji pacjenta.
Czy warto zdecydować się na protezę szkieletową?
Proteza szkieletowa to estetyczne i funkcjonalne rozwiązanie w przypadku braków zębowych. Dzięki metalowemu szkieletowi jest lżejsza i bardziej wytrzymała od protez akrylowych. Wymaga jednak większej precyzji wykonania i regularnych wizyt kontrolnych. Zastosowanie protezy szkieletowej jest zalecane w sytuacji, gdy występują rozległe braki zębowe, przeciwwskazania do założenia implantów oraz uzupełnienie pojedynczych zębów. Przeciwwskazaniami są natomiast duże ubytki kostne, choroby przyzębia i alergie na metale.
Ostateczną decyzję o rodzaju uzupełnienia protetycznego podejmuje lekarz dentysta na podstawie kompleksowej diagnostyki.
