Nigdy nie wolno bagatelizować zapalenia miazgi, które jest dość powszechnym problemem dentystycznym. Jakie może mieć konsekwencje? Sprawdź, dlaczego lepiej nie zwlekać ze zgłoszeniem się do stomatologa!
Zapamiętaj!
- Miazga to ważna tkanka zęba, a jej stan zapalny może prowadzić do bólu.
- Zapalenie miazgi bywa odwracalne lub nieodwracalne.
- Problem ten wywołują czynniki zakaźne (np. bakterie) lub niezakaźne (m.in. urazy).
- Nieleczone zapalenie może prowadzić do poważnych powikłań.
- Diagnoza i leczenie zapalenia miazgi obejmuje szereg różnych testów i procedur.
Miazga, stan zapalny – podstawowe pojęcia
Miazga zęba to miękka tkanka, która znajduje się wewnątrz uzębienia, jest chroniona przez szkliwo. Składa się z naczyń krwionośnych, nerwów oraz tkanki łącznej. Pełni również istotną funkcję w tworzeniu zębiny, czyli twardej tkanki, która stanowi większość zęba. Głównym zadaniem miazgi jest:
- odżywianie zęba;
- reagowanie i przekazywanie informacji o bodźcach, takich jak:
- gorąco;
- zimno;
- dotyk.
Stan zapalny to naturalna reakcja organizmu na uraz lub infekcję, która ma na celu naprawę tkanki i zwalczanie patogenów. W przypadku zapalenia miazgi często dochodzi do nieprawidłowej, nadmiernej reakcji układu odpornościowego. Dochodzi do naruszenia struktur zdrowych tkanek, co prowadzi do bólu i dyskomfortu. Taki stan może być spowodowany zarówno przez czynniki zakaźne, jak i niezakaźne.
Odwracalne i nieodwracalne zapalenie miazgi
Odwracalne zapalenie miazgi to stan, w którym jest ona zdolna do regeneracji i powrotu do normalnej funkcji po usunięciu źródła problemu. Zwykle zapalenie występuje, gdy bodziec drażniący jest słaby lub krótkotrwały.
Przy zapaleniu nieodwracalnym uszkodzenie miazgi jest na tyle duże, że nie może się już sama zregenerować. Często występuje w sytuacjach, gdy bodziec drażniący jest silny lub długotrwały, jak choćby w przypadku głębokiej próchnicy. W takich sytuacjach konieczne jest leczenie endodontyczne, czyli leczenie kanałowe.
Możliwe przyczyny zapalenia miazgi. Czynniki zakaźne i niezakaźne
Zapalenie miazgi jest najczęściej wynikiem infekcji bakteryjnej – kwasy wydzielane przez drobnoustroje niszczą szkliwo. Bakterie mogą dostać się do miazgi przez próchnicę, pęknięcia zęba czy uszkodzenia spowodowane urazem. Zakażenia mogą być również wynikiem niedostatecznej higieny jamy ustnej i nagromadzenia płytki bakteryjnej. Wśród bakterii, które często są odpowiedzialne za zapalenie miazgi, znajdują się między innymi:
- streptokoki;
- stafylokoki;
- różne bakterie beztlenowe.
Istnieją również czynniki niezakaźne, które mogą przyczynić się do powstania stanu zapalnego miazgi – pod ich wpływem najczęściej dochodzi do zaburzeń ukrwienia lub nadmiernego podrażnienia wrażliwej tkanki. Należą do nich między innymi:
- urazy mechaniczne (na przykład uderzenie czy nacisk na ząb);
- zbyt intensywne szorowanie zębów;
- niektóre procedury dentystyczne, takie jak wybielanie zębów;
- skrajne temperatury – spożywanie bardzo gorących lub zimnych pokarmów i napojów;
- promienie UV;
- promieniowanie, np. podczas radioterapii;
- niedobory witamin, składników odżywczych;
- choroby krwi.
Powikłania zapalenia miazgi
Brak reakcji na stan zapalny w obrębie miazgi zęba może prowadzić do szeregów poważnych komplikacji. Jednym z najbardziej powszechnych jest powstawanie ropnia zęba, co jest wynikiem gromadzenia się ropy w miazdze lub kości przykorzeniowej. Nieleczone zapalenie miazgi może prowadzić także do rozprzestrzenienia się infekcji na inne części ciała, co może prowadzić do sepsy. To jest szczególnie niebezpieczne, bo sepsa to stan, który wymaga natychmiastowego leczenia i może być potencjalnie śmiertelny.
Diagnoza i leczenie zapalenia miazgi
Dentysta jest w stanie zdiagnozować zapalenie miazgi na podstawie objawów klinicznych i wyników badań. W tym celu może użyć testów czułości na zimno lub ciepło, badań radiologicznych czy elektrycznych testów czułości. W niektórych przypadkach wystarczy przerwanie bodźca drażniącego, by stan zapalny cofnął się w sposób naturalny – co nie znaczy, że obejdzie się bez wizyty u stomatologa. Lekarz powinien przeprowadzić terapię biologiczną, czyli opracować ubytki i wypełnić je materiałami o odpowiednich właściwościach.Leczenie zaawansowanego, nieodwracalnego zapalenia miazgi najczęściej polega na tzw. kanałówce. Do wyleczenia zęba konieczne jest usunięcie obumarłej i zainfekowanej miazgi, oczyszczenie i kształtowanie kanałów korzeniowych, a następnie wypełnienie ich materiałem uszczelniającym. W niektórych przypadkach, kiedy ząb jest bardzo uszkodzony, może być konieczna jego ekstrakcja.
Czytaj także:
- Zapalenie miazgi – objawy
- Co wyciąga ropę z zęba? Poznaj skuteczne metody walki z ropniami
- Ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym – informacje i wskazówki dla pacjentów
- Czy antybiotyk pomoże na ropień zęba? Poznaj sposoby leczenia
- Suchy zębodół – jak wygląda i co warto o nim wiedzieć?
- Ekstrakcja zęba – kluczowe informacje o zabiegu i jego przebiegu